Meta, Avrupa’da Politik Reklamlara Kapıyı Kapatıyor

Meta’nın Avrupa’daki reklam politikaları büyük bir dönüşüm geçiriyor. Şirket, Avrupa Birliği’nin hayata geçireceği yeni şeffaflık yasası kapsamında, Ekim 2025’ten itibaren AB üyesi ülkelerde siyasi içerikli reklamların satışını tamamen durduracağını açıkladı. Bu karar, doğrudan “Political Advertising Transparency and Targeting” adlı yeni düzenlemenin zorunlu kıldığı sorumluluklardan kaynaklanıyor.

Yeni yasa, siyasi reklamların kim tarafından finanse edildiğini, hangi gruplara gösterildiğini ve bu reklamların maliyetini ayrıntılı şekilde açıklamayı şart koşuyor. Meta ise bu detayları yasal düzeyde izlemek ve raporlamak için gereken operasyonel altyapının hem teknik hem hukuki anlamda karmaşıklaştığını belirtiyor.

Yasal Yükler Artınca Platform Geri Adım Attı

Avrupa Komisyonu’nun hazırladığı düzenleme, sadece içerik sahiplerini değil, platformları da doğrudan sorumlu tutan bir yapı öngörüyor. Reklamların hedef kitlelerine nasıl ulaştığı, kullanılan algoritmalar ve içerik parametreleri dahil olmak üzere birçok unsurun açıkça belgelenmesini talep ediyor. Meta gibi küresel ölçekte faaliyet gösteren bir platform içinse, bu seviyede bir şeffaflık talebi hem sistemsel maliyetleri hem de riskleri önemli ölçüde artırıyor.

Meta, bu yükümlülüklerin tüm reklam sistemini yeniden yapılandırmayı gerektirdiğini, ancak Avrupa’daki siyasi reklam gelirlerinin toplam reklam gelirleri içinde oldukça küçük bir paya sahip olduğunu ifade ediyor. Şirket bu nedenle reklam satışını sonlandırarak hukuki riskten kaçmayı tercih ettiğini ima ediyor.

Etki Alanı ve Sınırlar

Söz konusu karar sadece Avrupa Birliği sınırları içindeki siyasi reklamları kapsıyor. Bu; seçim kampanyaları, referandumlar, parti tanıtımları ve siyasi figürleri öne çıkaran içeriklerin artık Meta’nın AB’deki platformlarında ücretli biçimde tanıtılamayacağı anlamına geliyor. Instagram ve Facebook gibi ana platformlar bu karardan doğrudan etkileniyor.

Ancak sosyal ve toplumsal kampanyalar bu kapsamın dışında tutuluyor. Yani çevresel duyarlılık, halk sağlığı ya da insan hakları gibi konularda kamu yararına içerikler belirli sınırlar dahilinde desteklenmeye devam edebilecek. Fakat bu içeriklerin bile hangi kategoriye dahil olduğu, düzenleyici kurumlarla sıkı iletişim halinde netleştirilecek.

Yerel Kampanyalar İçin Yeni Belirsizlikler

Kararın en büyük etkisi, yerel ve bölgesel seçim kampanyalarında hissedilecek. Küçük siyasi partiler veya sivil oluşumlar, hedefli reklamlarla kitlelere ulaşmakta Meta platformlarına fazlasıyla bağımlıydı. Bu durum yerel demokrasinin dijital kanallar üzerinden güçlenmesi için önemli bir araçken, artık bu kanal kapanmış oluyor.

Özellikle genç seçmenlere ulaşmak isteyen kampanyalar, Instagram üzerinden yürütülen mikro hedefleme yöntemlerinden vazgeçmek zorunda kalacak. Meta’nın sunduğu detaylı segmentasyon araçları, bu kampanyalar için kritik öneme sahipti.

Teknoloji Platformlarının Yasal Baskılarla İmtihanı

Meta’nın bu hamlesi, teknoloji devlerinin artan düzenleyici baskılara karşı nasıl pozisyon aldığını da gözler önüne seriyor. Yıllardır “içerik denetimi” ekseninde tartışılan sosyal medya platformları, artık “reklam şeffaflığı” ve “algoritmik sorumluluk” gibi daha derin katmanlarda da sorumluluk üstlenmek zorunda kalıyor.

Şirketin AB içindeki siyasi reklam faaliyetlerini askıya alması, muhtemelen diğer platformlar için de emsal teşkil edecek. Reklam şeffaflığı ile platform özgürlüğü arasındaki denge tartışmaları da bu süreçte daha görünür hale gelecek.

Meta, bu adımı geçici bir çözüm olarak sunmasa da, gelecekte yasal süreçlerin sadeleşmesi ya da platformların bu karmaşık talepleri yönetebilecek sistemler geliştirmesi durumunda, siyasi reklam alanına geri dönmesi ihtimal dışı değil. Ancak şimdilik, Avrupa’daki dijital kampanyalar bu büyük platformun sunduğu görünürlük imkanlarından mahrum kalacak.